Nhật Bản – Việt Nam: Hợp tác chiến lược trong ngành vận tải, mở ra cơ hội đầu tư bền vững

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và dịch chuyển chuỗi cung ứng, ngành vận tải Việt Nam đang nổi lên như một lĩnh vực giàu tiềm năng thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt là Nhật Bản.

Mới đây, SPN đã đồng hành cùng nhiều doanh nghiệp Nhật Bản trong chuỗi khảo sát môi trường kinh doanh vận tải tại Việt Nam, kết hợp với buổi tư vấn chuyên sâu nhằm phân tích cơ hội đầu tư cũng như thách thức cần vượt qua. Kết quả cho thấy, thị trường vận tải Việt Nam vừa có quy mô lớn, vừa đang đứng trước nhu cầu chuyển đổi mạnh mẽ để nâng cao hiệu quả và tính bền vững.

Quy mô và tiềm năng của ngành vận tải Việt Nam

Theo số liệu cập nhật đến cuối năm 2024, tổng chiều dài mạng lưới đường bộ quốc gia đạt khoảng 570.448 km, trong đó đường bộ quốc gia (quốc lộ, cao tốc) là 25.560 km và tiếp tục mở rộng. Đây là nền tảng quan trọng để vận tải đường bộ – loại hình chiếm tỷ trọng cao nhất – giữ vai trò chủ lực trong lưu thông hàng hóa.

• Đường bộ: chiếm ưu thế vượt trội, với khả năng linh hoạt, tiếp cận sâu đến các khu vực sản xuất và tiêu dùng. Tuy nhiên, ngành này cũng đối mặt với thách thức lớn về chi phí nhiên liệu biến động, tình trạng ùn tắc tại một số nút giao thông trọng điểm, và yêu cầu số hóa quản lý đội xe – từ tối ưu tuyến đường, quản lý tài xế đến kiểm soát an toàn vận tải.

• Đường thủy nội địa: đang khai thác khoảng 19.000 km luồng tuyến sông, nhưng tiềm năng chưa được phát huy hết.

• Đường biển: Việt Nam sở hữu hơn 3.200 km bờ biển với 45 cảng biển lớn nhỏ, đóng vai trò huyết mạch cho xuất nhập khẩu.

• Đường sắt: hiện chỉ chiếm 0,20% thị phần vận tải hàng hóa, hạ tầng lạc hậu, cần được đầu tư hiện đại hóa.

• Đường hàng không: mới chỉ chiếm 0,01%, nhưng giữ vai trò quan trọng cho hàng hóa giá trị cao, yêu cầu tốc độ.

Tổng thể, cơ cấu vận tải Việt Nam cho thấy dư địa rất lớn để đa dạng hóa, hiện đại hóa, và phát triển các giải pháp logistics thông minh. Đây chính là “điểm chạm” thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp Nhật Bản – vốn nổi tiếng với công nghệ quản lý tiên tiến và xu hướng đầu tư dài hạn, bền vững.

Chuyển đổi số và xu hướng xanh – Hai động lực tăng trưởng

Việt Nam đã xác định logistics là một trong 8 ngành được ưu tiên chuyển đổi số trước (theo Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030). Điều này mở ra cơ hội lớn cho việc ứng dụng các giải pháp công nghệ như:

• Hệ thống quản lý logistics thông minh (quản lý đội xe, kho bãi, chuỗi cung ứng minh bạch).

• Truy xuất nguồn gốc và hợp đồng thông minh dựa trên blockchain.

• Tự động hóa và IoT trong vận hành kho vận.

Song song, xu hướng “vận tải xanh” và “kho vận xanh” ngày càng được chú trọng: từ kho bãi đạt chuẩn công trình xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, đến bao bì thân thiện môi trường, tái sử dụng và tái chế. Đây là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam hòa nhập với chuẩn mực quốc tế, đồng thời phù hợp với cam kết giảm phát thải của Chính phủ.

Góc nhìn từ Nhật Bản: Thiếu hụt nhân sự và nhu cầu hợp tác

Một trong những thách thức lớn của doanh nghiệp Nhật Bản hiện nay là tình trạng thiếu hụt nhân lực trầm trọng do dân số già hóa nhanh chóng. Ngành vận tải và logistics tại Nhật Bản đặc biệt chịu áp lực về lao động trẻ và nhân sự vận hành.

Trong bối cảnh đó, hợp tác liên doanh Nhật Bản – Việt Nam không chỉ giải quyết bài toán vốn và công nghệ cho Việt Nam, mà còn tạo cơ hội để:

• Nhật Bản tận dụng lợi thế nhân lực trẻ, dồi dào của Việt Nam.

• Việt Nam học hỏi mô hình quản lý, công nghệ vận tải và logistics tiên tiến từ Nhật Bản.

• Cùng xây dựng hệ sinh thái logistics hiện đại, minh bạch và bền vững, đáp ứng nhu cầu thương mại quốc tế.

Vai trò của SPN – Cầu nối chiến lược Việt Nam – Nhật Bản

Là đơn vị tư vấn chiến lược, SPN tự hào đóng vai trò cầu nối tin cậy giữa cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản và Việt Nam. Không chỉ dừng ở phân tích và tư vấn, SPN còn hướng đến việc xây dựng quan hệ hợp tác dài hạn, mang lại giá trị thiết thực cho cả hai phía:

• Đối với doanh nghiệp Nhật Bản: SPN giúp thấu hiểu môi trường kinh doanh tại Việt Nam, nhận diện rủi ro và cơ hội, xây dựng lộ trình đầu tư phù hợp.

• Đối với doanh nghiệp Việt Nam: SPN tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và mô hình quản trị tiên tiến từ Nhật Bản.

Kết luận

Ngành vận tải Việt Nam đang ở ngưỡng cửa bùng nổ, với sự tham gia của các nhà đầu tư quốc tế – đặc biệt là Nhật Bản. Trong đó, sự kết hợp giữa vốn, công nghệ, quản lý của Nhật Bản và nguồn lực nhân sự, thị trường của Việt Nam sẽ mở ra một giai đoạn phát triển mới, hiện đại và bền vững.

SPN cam kết tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp hai nước, xây dựng chiến lược, kết nối đối tác, và mở ra những cơ hội đầu tư giàu tiềm năng trong tương lai.

👉 Liên hệ SPN ngay hôm nay để được tư vấn và kết nối với hệ sinh thái đầu tư – vận tải – logistics hàng đầu.

✍️ SPN – Đối tác tư vấn chiến lược tin cậy của doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam.